კორდოვის სახალიფო

კორდოვის სახალიფო არაბ. خلافة قرطبة
← 929 — 1031
კორდოვის სახალიფო 1000 წელს (აღნიშნულია მწვანე ფერით)
დედაქალაქი	კორდობა
ენა	კლასიკური არაბული, ბერბერული,
რელიგია	სუნიტური ისლამი
ფართობი	600 000 კმ2
მმართველობის ფორმა	მონარქია
- 929-961	აბდ ალ-რაჰმან III
დღეს მისი ტერიტორიაზე მდებარეობს (მთლიანად ან ნაწილობრივ)	ესპანეთი,  პორტუგალია,  მაროკო,  გიბრალტარი

კორდოვის სახალიფო — ფეოდალური სახელმწიფო პირენეის ნახევარკუნძულზე, დედაქალაქი კორდოვა. 756 წელს ომაიანმა აბდ ალ-რაჰმან I–მა აქ შექმნა კორდოვის საამირო, რომელმაც დამოუკიდებლობა მოიპოვა აბასიანთა სახალიფოსგან. IX საუკუნის მიწურულში კორდოვის საამირო დაიშალა ცალკეულ ფეოდალურ სამფლობელოებად. აბდ ალ-რაჰმან III–მ (912–961 წწ.) გააერთიანა ეს სამთავროები და 929 წელს თავი ხალიფად გამოაცხადა. კორდოვის სახალიფო ცენტრალიზებული დესპოტია იყო, სადაც მთელი ძალაუფლება ხალიფას ეკუთვნოდა. მეორე ფიგურა იყო მთავარი მინისტრი — ჰაჯიბი. ხალიფა ალ-ჰაქამ II–ის (961–975 წწ.) სიკვდილის შემდეგ კორდოვის სახალიფოს ფაქტობრივად განაგებდა ჰაჯიბი მუჰამად იბნ ამირ ალ-მანსური (976–1002 წწ.); მერე კი მისი ძე აბდ ალ-მალიქი (1002–1008 წწ.). კორდოვის სახალიფო წარმოადგენდა არაბული კულტურისა და მეცნიერების უმნიშვნელოვანეს ცენტრს. აქაურმა მეცნიერებმა დიდი როლი ითამაშეს ევროპაში ანტიკური მეცნიერების ტრადიციების შენარჩუნებაში. XI საუკუნის I მესამედი აღინიშნა ფეოდალური შინაომებით. 1031 წელს ტახტიდან ჩამოაგდეს და კორდოვიდან განდევნეს უკანასკნელი ხალიფა ჰიშამ III. კორდოვის სახალიფო მრავალ წვრილ საამიროდ დაიშალა.

მმართველთა სია

ომაიანი ამირები

• 756-788 აბდ ალ-რაჰმან I
• 788–796 ჰიშამ I
• 796–822 ჰაქიმ I
• 822–852 აბდ ალ-რაჰმან II
• 852–886 მუჰამად I
• 886–888 მუნზირი
• 888–912 აბდ ალ-ალაჰი
• 912–929 აბდ ალ-რაჰმან III

ომაიანი ხალიფები

• 929–961აბდ ალ-რაჰმან III
• 961–976 ჰაქიმ II
• 976–1008 ჰიშამ II
• 1008-1009 მუჰამად II
• 1009–1010 სულეიმან II
• 1010–1012 ჰიშამ II მეორედ
• 1012–1016 სულეიმან II მეორედ
• 1017 აბდ ალ-რაჰმან IV

ჰამუდიდების ხალიფები

• 1016–1018 ალი იბნ ჰამუდ ალ-ნასირი
• 1018–1021 ალ-ქასიმ იბნ ჰამუდ ალ-მამუ
• 1021–1023 იაჰია იბნ ალი იბნ ჰამუდ ალ-მუთალი
• 1023 ალ-ქასიმ იბნ ჰამუდ ალ-მამუ მეორედ

ომაიანების ხალიფები

• 1023–1024 აბდ ალ-რაჰმან V
• 1024–1025 მუჰამად III
• 1025–1031 ჰიშამ III

ლიტერატურა

• Simon Barton, A History of Spain (New York: Palgrave MacMillan, 2004).
• Anwar G. Chejne, Muslim Spain: Its History and Culture (Minneapolis: The University of Minnesota Press, 1974)